ارزیابی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپ‌های لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.) با استفاده از روش AMMI

نویسندگان

  • خورشیدی بنام, محمد باقر استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • دری, حمید رضا استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • شبیری, سیده سودابه استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی زنجان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • صالحی, فرود استادیار پژوهش ، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • قائدرحمتی, مهناز استادیار پژوهش، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
  • کوشکی, محمد حسن عضو هیأت علمی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله:

به منظور بررسی اثر ژنوتیپ، محیط و اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط بر عملکرد دانه در لوبیا قرمز، 10 ژنوتیپ لوبیا در یک آزمایش طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در پنج مکان (بروجرد، زنجان، شهرکرد، تبریز و خمین) طی دو سال (1391 و 1392) مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب، معنی‌دار بودن اثرات ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ  × محیط برای عملکرد دانه را نشان داد. متوسط عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها از 8/1615 (شهرکرد در سال اول) تا 8/4069 کیلوگرم درهکتار (بروجرد در سال دوم) متفاوت بود. بر اساس نتایج تجزیه واریانس AMMI، محیط منبع اصلی تغییرات بود که 61 درصد از مجموع مربعات کل را به خود اختصاص داد. نتایج تجزیه واریانس AMMI نیز نشان داد که اثر هشت مؤلفه بر عملکرد دانه معنی‌دار بود و اثرات باقی مانده (نویز) صفر در نظر گرفته شد. سه مؤلفه اصلی اول مدل AMMI 8/79 درصد از کل واریانس عملکرد را توجیه کردند. بر اساس مقادیر سه مؤلفه اصلی اول، ارزش پایداری AMMI (ASV)، پارامتر D و شاخص پایداری ژنوتیپ (GSI)، ژنوتیپ 5 (KS31290) به‌عنوان پایدارترین ژنوتیپ با عملکرد متوسط شناخته شد. ژنوتیپ 4 (KS31285) با بیشترین میزان ASV، پارامترD و بیشترین فاصله از مرکز نمودار بای‌پلات، ژنوتیپی ناپایدار شناخته شد. این ژنوتیپ عملکرد نسبتاً بالایی (2900 کیلوگرم در هکتار) داشت. بر اساس نتایج این آزمایش لاین اصلاحی KS31290 به‌عنوان ژنوتیپ قابل توصیه جهت معرفی برای مناطق اجرای آزمایش و اقلیم‌های مشابه شناخته شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تجزیه پایداری عملکرد دانه چند ژنوتیپ لوبیا سفید (Phaseolus vulgaris L.) با استفاده از روش AMMI

اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، در انتخاب ژنوتیپ‌های برتر نقش مهمی دارد. به منظور بررسی اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط برای عملکرد دانه در لوبیا سفید، دوازده ژنوتیپ در یک طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در چهار مکان (بروجرد، زنجان، خمین و تبریز) دو سال زراعی (93-1391) مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب، معنی‌دار بودن اثر ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دا...

متن کامل

اثر متقابل ژنوتیپ x محیط برای عملکرد دانه ژنوتیپ‌های گندم دوروم با استفاده از مدل AMMI

  اثر متقابل ژنوتیپ × محیط بر عملکرد دانه دوازده ژنوتیپ پیشرفته گندم دوروم و دو رقم شاهد سرداری (گندم نان) و زردک (گندم دوروم) در سه ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم با شرایط آب و هوایی معتدل سرد، گرم و سرد در دو شرایط دیم و آبیاری تکمیلی و در سه سال زراعی (از 1384 تا 1388) مورد ارزبابی قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه AMMI نشان داد که اثر اصلی ژنوتیپ، محیط، اثر متقابل ژنوتیپ x محیط و چهار مولفه اول ا...

متن کامل

بررسی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط برای ارقام منوژرم چغندرقند با استفاده از روش AMMI

به منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ در محیط و پایداری ارقام چغندرقند، چهار رقم منوژرم چغندرقند، شامل شیرین، زرقان، لاتیتیا و هیبرید 7112 در پنج منطقه مهم حوزه چغندرکاری کارخانه قند بیستون شامل کنگاور، صحنه، دینور، چم‎چمال و روانسر در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت سه سال (87-1385) مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثرات اصلی ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل ژنوتیپ...

متن کامل

استفاده از روش امی (AMMI) برای تخمین اثر متقابل ژنوتیپ

برآورد اثر متقابل ژنوتیپ ´ محیط برای اصلاح کنندگان گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. روش امی تلفیقی از دو روش ANOVA و PCA است که هم اثر جمع پذیر و هم اثر ضرب پذیر را محاسبه می کند. به منظور برآورد اثر متقابل ژنوتیپ ´ محیط با استفاده از روش AMMI، تعداد نه هیبرید زودرس ذرت جدید به دست آمده از آزمایش های نیمه نهایی به همراه هیبرید شاهد سینگل کراس 301 در هفت منطقه از ایران و به مدت دو سال (1382-1...

متن کامل

واکنش اجزای عملکرد و عملکرد دانه ژنوتیپ ‌های مختلف لوبیا (Phaseolus vulgaris L.) به تاخیر درکاشت

It is believed that various types of field bean, including pinto, white and red, differ in adaptability to high temperatures and may, thus, differ in response to delay in planting. In order to evaluate this response, an experiment was conducted during 1996 at the Agricultural Research Station, Isfahan University of Technology, using a randomized complete block design with split-plot layout. Mai...

متن کامل

تجزیه الگوی اثر متقابل ژنوتیپ و محیط‌های زراعی برای عملکرد دانه در گندم با استفاده از روش چند متغیره AMMI

این مطالعه به‌منظور بررسی الگوی آثار متقابل ژنوتیپ و محیط برای عملکرد دانه 10 رقم گندم در 8 محیط (ترکیب دو تیمار کود نیتروژن و چهار رژیم آبیاری) انجام شد. تجزیه آثار افزایشی جمع‌پذیر (تجزیه واریانس) و آثار متقابل ضرب‌پذیر (تجزیه به مؤلفه‌های اصلی) نشان داد که آثار ژنوتیپ، محیط و اثر متقابل بین آنها بسیار معنی‌دار بود و سه مؤلفه اول 89 درصد از مجموع مربعات اثر متقابل را توجیه نمودند. بای پلات ا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 19  شماره 1

صفحات  26- 39

تاریخ انتشار 2017-06

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023